İstanbul Teknik Üniversitesi Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü’nün Kahramanmaraş’a ait raporunda, sarsıntıdan sonra oluşan yer kaymasının tesiriyle, yağıştan sonra çamur seli olabilir diye uyardığı ve AFAD’a bahisle ilgili bir rapor verdiği ortaya çıktı.
Toprak kayması, toprağın (çamur) akması ve kayaların düşmesi formunda gerçekleşebilecek muhtemel heyalanlara karşı AFAD Zelzele Risk Azaltma Genel Müdürü Prof. Dr. Orhan Tatar’ın uyumunda başkanlık bünyesinde 15 kişilik bir araştırma grubu oluşturuldu. Bağımsız Heyelan Kıymetlendirme Ekibi, 6 Şubat zelzelelerinin tetiklediği heyelanların kıymetlendirilmesi, mevcut tehlike ve riskleri kamu ve halkla paylaşan istekli araştırmacılardan oluşuyor.
Bu grupta yer alan Tolga Görüm, Milliyet’e yaptığı değerlendirmede, çalışmalarıyla ilgili AFAD’a rapor verdiklerini belirterek, şunları söyledi:
“2008 yılında Çin’deki Vençuan, 2010 Haiti ve 2016 Yeni Zellanda sarsıntılarında alanda çalıştım. Çin’deki zelzelede ölen 95 bin bireyden 32 bini sarsıntı sırasında meydana gelen heyelanlarda öldü. 10 bin kişi ise zelzeleden bir yıl sonra meydana gelen heyelan ve moloz akmalarında hayatını kaybetti. Kahramanmaraş sarsıntıları sonrası fay zonu boyunca pek çok alanda ölümcül heyelanlar gerçekleşti. Zelzele dağları örseledi. Dağlar, 5 – 10 yıl içinde eski şartlarına dönebiliyor. Dağlık alanlar tahminen de daha evvel hiç olmadığı kadar heyelana hassas hale gelmiş durumda. Şiddetli yağışların tesiriyle son derece yıkıcı heyelan hareketleri gerçekleşebilir.
HEYELAN SÖRFÜ
Depremden sonra Hatay’dan Adıyaman’a uzanan bir coğrafyada 1.600 heyelanı haritalandırdık. Varsayımımız alanda gerçekleşmiş 10 binin üzerinde heyelan var. Senirkent’te yaşananın gibisi aktiviteler olabilir. Adıyaman Çelikhan Mutluköy’de, Askerhan’da (İzci) tehlike var. Sincik ilçesine bağlı Cumhuriyet mahallesindeki, Malatya Doğanşehir’e bağlı Karanlıkdere mahallesindeki tehlikeleri drone ile tespit ettik.
Karanlıkdere, İncirlik sokağında büyük bir heyelan oluyor. İlkokulu yutmuş. Konutlar 420 metre sürüklenmiş. Heyelan zelzeleden 80 saniye sonra başlıyor. Konutlar kaymaya başladığında yer sallanan halı üzere dalgalı bir biçimde kayıyor. Bu heyelanda kimsenin burnu bile kanamamış. Köylülerle konuştuk. Güya heyelan sörfü içinde kurtulmuşlar. Sarsıntıdan ötürü dağda olan bir çatlağa vakit içinde su dolunca yıllar sonra bile kayabilir. 10 milimetrelik bir yağış bile sarsıntıdan sonra heyelana neden olabilir.”