İsrail’in nefesi yetmedi

İsrail, İran tarafından 1 Ekim’de askeri tesislerine yönelik 200’den fazla balistik füzeyle düzenlenen akına yanıtını cumartesi sabaha yanlışsız sönük bir biçimde vermek zorunda kaldı. İsrail’e ilişkin savaş uçakları, Suriye ve Irak hava alanını ihlal ederek İran’da birtakım askeri noktalar ile hava savunma sistemlerini maksat aldığını ilan etti. İran-Irak sonu ve Tahran’da 20 askeri noktayı maksat alan akınlarda 2’si binbaşı, 2’si astsubay olmak üzere 4 İranlı ömrünü yitirdi. New York Times (NYT) gazetesi, atakta S-300 sistemlerinin de içinde olduğu 4 hava savunma sisteminin tahrip olduğunu bildirdi. 1 Ekim’deki hücumun akabinde günlerdir İran’ı tehdit eden işgal devletinin verdiği yanıt, İran cephesinde alaya alınırken İsrail muhalefeti tarafından bile yetersiz bulundu.

SINIRDAN İÇERİ GİREMEDİ

Saldırıdan çabucak sonra İsrail ordusu tarafından yapılan açıklamada, belirlenen bütün amaçların vurulduğu ve “operasyonun” savaş uçaklarıyla yapıldığı öne sürülürken ayrıntılara yer verilmedi. İran ise rastgele bir savaş uçağının hava alanını ihlal etmediğini ve akında küçük hasarlar oluştuğunu bildirdi. İsrail’e ilişkin savaş uçaklarının Suriye ve Irak üzerinden bölgeye ulaştığı söz edilirken, uçakların İran hava alanına girmeden füzeleri ateşlediği belirtiliyor. Buna nazaran, Irak-İran sonundan saldırıyı gerçekleştiren F-16 ve F-35 uçaklarının GPS radar sistemlerini aşabilen ve sabit amaçlara karşı kullanılan uzun menzilli ROCK füzeleri kullandığı öne sürüldü. Bununla birlikte atakta RA-01 tipi hayalet insansız hava aracının da (İHA) kullanılmış olabileceği sav edildi.

KINANMAYACAK KADAR ZAYIF SALDIRI

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant, yaptıkları açıklamalarda, İran’a verilecek yanıtın “sürpriz ve sarsıcı” olacağı istikametinde tehditler savurmuştu. Buna karşın akın, beklenen bir zamanlamada ve İran medyasına alay konusu olacak formda yapıldı. İsrail ordusu, atağa 100’den fazla hava aracının katıldığını lakin “savaşın genişlememesi için” sonlu gayelerin vurulduğunu ilan etti. Ayrıyeten, Axios’un verdiği bilgiye nazaran, İsrailli yetkililer akın öncesi ABD aracılığıyla İran tarafına nereleri vurup nereleri vurmayacaklarına varana kadar bütün ayrıntıları haber vererek misilleme yapmamalarını istedi. İsrail’in günlerdir tehditlerle dillendirdiği karşılığıyla alay eden İran’daki resmi medya kanalları, atağa yüzlerce uçağın katıldığı argümanlarını yalanlarken “İsrail zayıf saldırısını abartıyor” sözlerine yer verdi. Uzmanlar ise İsrail’in son periyotta Güney Lübnan ve Gazze’de Hizbullah ve Hamas karşısında verdiği kayıpların ve İsrail içlerine düzenlenen tesirli dron ve füze hücumlarının İran’a karşı bir cephe açmaktan çekinmesine ve zayıf bir hücum yapmak zorunda kalmasına sebep olduğu yorumlarını yaptı.

ABD SIKINTIYI KAPATMAYA ÇALIŞIYOR

İsrail’in bir yıldır Gazze’de saf insanlara yönelik sürdürdüğü soykırıma tam dayanak veren ABD idaresi ise İran ile yaşanan tansiyonun geride kalması için çabalıyor. ABD Lideri Joe Biden ve Savunma Bakanı Lloyd Austin, 1 Ekim’den beri tekraren Netanyahu ve Gallant ile toplantılar gerçekleştirmesine ve “İran’a verilecek karşılığı konuşmasına” karşın ABD idaresinden gelen birinci açıklama, hücumun evvelden bilinmediği istikametindeydi. CNN’e konuşan üst seviye ABD’li yetkililer, “Bu hücumlar, artık İran ile İsrail ortasındaki tansiyonun sonu olmalı” derken, Tahran idaresine misilleme yapmaması ve sıkıntıyı kapatması tarafında

çağrılar yaptı.

İSRAİL MUHALEFETİ: CAYDIRICILIK BİTTİ

Günlerdir süren tehditlere karşın İran’a yönelik hücumun sönük kalması, İsrail muhalefetini de öfkelendirdi. Eski Savunma Bakanı Avigdor Liberman, hükümetin bu kadar tehdide karşın İran’ın gücünü denetim altına almak yerine korkutmakla yetindiğini lakin bunu da başaramadığını söyledi. İsrail ordusunun caydırıcılık göstermesi gerektiğini belirten Liberman, “İran, bu zayıf akınlardan sonra nükleer silah elde etmeye, Husileri ve Hizbullah’ı desteklemeye devam edecek” dedi. Eski İsrail Başbakanı Yair Lapid ise İran’a yanıt verilmesini desteklediğini fakat karşılığın bu kadar etkisiz olmasının büyük bir kusur olduğunu vurguladı.

İlk kınayan Suudi Arabistan

Saldırının çabucak akabinde birinci kınama bildirisi Suudi Arabistan’dan geldi. Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, taarruzun “egemenlik ihlali” olduğuna vurgu yapılarak, taraflara tansiyonu düşürme ve itidal daveti yapıldı. Umman Sultanlığı, Ürdün, Malezya, Pakistan, Irak ve Afganistan da saldırıyı kınadı.

Ürdün: Hava alanımız kullanılmadı

İran ile İsrail ortasındaki tansiyonun ortasında kalan Ürdün Krallığı, daha evvel tekraren her iki ülkenin de akınlarda hava alanını kullanmasına müsaade vermeyeceğini ilan etmişti. İsrail’in İran’ı maksat alan saldırısının akabinde bir kınama açıklaması yayınlayan Ürdün Kraliyet Divanı, İran’ı vuran İsrail uçaklarının Ürdün hava alanını kullanmadığını ve Hava Kuvvetleri Komutanlığının saldırısı sırasında gelişmeleri yakından takip ettiğini bildirildi.

35 yıl sonra bir ilk

İsrail’in İran’a yönelik saldırısı, 1980-1989 yılları ortasında yaşanan İran-Irak savaşından bu yana İran hudutları içinde diğer bir ülkenin ordusu tarafından yapılan birinci taarruz olarak kayıtlara geçti. İran ve Irak ortasındaki savaşta, hudut bölgelerine taarruzlar düzenlense de Tahran amaç alınmamıştı. İsrail savaş uçaklarının Tahran’da birtakım noktaları vurması bu manada da bir birinci oldu.

Suriye’ye eş vakitli saldırı

İsrail uçakları, İran’a düzenlediği hücumda kullandığı Suriye hava alanında Esed rejimi ve İran’a bağlı mezhepçi militanlara ilişkin mevzileri de vurdu. Rejimin ajansı SANA, başşehir Şam ve Humus yakınlarında patlama seslerinin duyulduğunu bildirdi. İsrail, 7 Ekim 2023’te Gazze’ye yönelik taarruzlarına başlamasından bu yana Suriye’de 120’den fazla bombardıman gerçekleştirdi. İran ile müttefik olan Esed rejimi ise bu taarruzların hiçbirine karşılık vermedi.

İran karşılık verecek mi?

İsrail saldırısına İran’ın yanıt verip vermeyeceği merak konusu oldu. İsrail ordusu, İran ile savaş istemediğini ilan ederken, İran İhtilal Muhafızları (DMO), yasal müdafaa hakkını kullandığını ve yanıt hakkını gizli tuttuğunu bildirdi. DMO yetkilileri, ataktan bir gün evvel New York Times’a (NYT) İsrail’in büyük hasarlara yol açmayan değersiz noktaları vurması halinde karşılık verilmeyebileceğini söz etmişti.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir